Deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA / RCA / RZA / RSA

W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorca zobowiązany jest składać odpowiednie deklaracje rozliczeniowe ZUS. Co miesiąc składa deklaracje główną ZUS DRA oraz jeśli zatrudnia pracowników, załączniki czyli raporty imienne (ZUS RCA/RZA/RSA). Biura rachunkowe korzystają z naszego systemu w łatwy sposób wygenerują deklaracje rozliczeniowa oraz przekażą ją do ZUS. Dzięki czemu przygotowanie comiesięcznych rozliczeń z ZUS będzie bardzo proste!

Jak ustawić schemat ubezpieczeń ZUS 

Przed wygenerowanie pierwszej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA należy zadbać o prawidłowe ustawienie schematu składek oraz pozostałych informacji dotyczących wysokości składek, a także odpowiedniego kodu tytułu ubezpieczeń wykazywanego na deklaracjach. Wszystkie te dane uzupełnić można w zakładce USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » OGÓLNE.

Deklaracje rozliczeniowe - ustawienie schematu

Więcej informacji z zakresu ustawień składek można przeczytać w innym opracowaniu naszej pomocy: Schemat składek ZUS przedsiębiorcy w systemie.

Deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA

W celu wygenerowania deklaracji ZUS DRA należy przejść do zakładki START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ » DEKLARACJĘ.

Deklaracje rozliczeniowe - dodanie ZUS DRA

Jeśli przedsiębiorca rozpoczął prowadzenie działalności w trakcie miesiąca i od tego miesiąca jest rozliczany przez biuro rachunkowe, wówczas po wprowadzeniu daty założenia firmy system automatycznie wyświetli komunikat dotyczący pomniejszenia składek proporcjonalnie do okresu zgłoszenia.

Po dodaniu deklaracji wystarczy kliknąć na nią, a pojawi się podgląd DRA wraz z pozostałymi raportami.

Od początku 2022 roku obowiązują zmiany w sposobie wyliczania składki zdrowotnej, w systemie składka zdrowotna jest wyliczana na podstawie danych księgowych. Na temat sposobów obliczania składki zdrowotnej można przeczytać w artykule Polski Ład – składka zdrowotna osób prowadzących działalność od 2022 roku 

Od stycznia 2022 deklaracje rozliczeniowe ZUS większość przedsiębiorców powinno opłacić i przekazać do ZUS do 20 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Korzystając z serwisu istnieje możliwość wysyłania poprzez system deklaracji do ZUS w wersji elektronicznej o czym więcej: E-ZUS - deklaracje ZUS w wersji elektronicznej

Częściowe składki ZUS

Niektóre sytuacje niosą za sobą konieczność obniżenia wysokości składek na ubezpieczenia społeczne proporcjonalnie do ilości dni prowadzenia działalności w miesiącu. Dotyczy to przede wszystkim zdarzeń, które mają miejsce w trakcie miesiąca, a mogą być to: 

  • odwieszenie, zawieszenie lub zakończenie działalności gospodarczej,
  • rozpoczęcie/zakończenie zatrudnienia na etat,
  • uzyskanie prawa do emerytury/renty rodzinnej,
  • pobieranie zasiłku macierzyńskiego.

W systemie podczas generowania deklaracji W oknie dodawania deklaracji, a dokładnie w zakładce ZAAWANSOWANE dostępna jest funkcja "Częściowe składki", po której zaznaczeniu uwidoczni się pole, gdzie należy wpisać liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w danym miesiącu. Dzięki temu składki społeczne oraz składki na FP zostaną odpowiednio pomniejszone (o ile opłacane są od standardowej podstawy wymiaru). Ilość dni prowadzenia działalności powinna uwzględniać także dni wolne, soboty, niedziele i święta. Proporcjonalne obniżenie składek społecznych nie dotyczy składki zdrowotnej, która zawsze płacona jest w pełnym wymiarze.

Deklaracje rozliczeniowe - częściowe skłądki

Sporządzanie deklaracji ZUS poza systemem - podsumowanie składek

W sytuacji, gdy biuro rachunkowe prowadzi rozliczenia deklaracji ZUS klienta poza systemem, wówczas może skorzystać z dodawania składek ZUS na cele księgowe. Aby dodać podsumowanie składek należy w START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ » PODSUMOWANIE SKŁADEK

Deklaracje rozliczeniowe - podsumowanie składek

Składki ZUS przedsiębiorcy są automatycznie uwzględniane na podstawie danych wprowadzonych w ustawieniach. Składki za pracowników są tu podane wyłącznie na cele informacyjne - aby w prosty sposób przekazać klientowi kwotę składek do zapłaty. Kwoty składek za pracowników nie wywołują skutku księgowego. W razie potrzeby ujęcia ich w KPiR konieczne jest dodanie dowodów wewnętrznych (WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » DOWÓD WEWNĘTRZNY).

Rozliczanie deklaracji

Po faktycznym opłaceniu deklaracji należy poprzez zaznaczanie deklaracji i kliknięcie EKSPORTUJ DO BANKU » ROZLICZ oznaczyć ją jako opłaconą. W przeciwnym razie nie zostanie uwzględniona przy wyliczeniu zaliczki na podatek dochodowy.

Deklaracje rozliczeniowe - jak rozliczyć?

Raporty ZUS RCA, ZUS RZA są w systemie generowane automatycznie, jeżeli w przedsiębiorstwie są zgłoszone do ubezpieczeń osoby poza osobą prowadzącą działalność gospodarczą. W zależności od tego jakim ubezpieczeniom podlega osoba ubezpieczona, generowane są raporty ZUS RCA lub ZUS RZA. Z uwagi na fakt, że są to załączniki do deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA są one podpięte bezpośrednio pod deklarację rozliczeniową i widoczne po przejściu na kolejne strony kompletu rozliczeniowego.

Podstawy wymiaru składek pracownika, są zależne od daty wypłaty. Jeżeli wynagrodzenie jest wypłacane w trybie do 10-tego dnia kolejnego miesiąca, to przykładowo składki od wynagrodzenia za styczeń wypłaconego w lutym, zostaną wykazane na deklaracjach w miesiącu wypłaty, czyli w lutym.

Deklaracja DRA cz. II

DRA cz. II generuje się wyłącznie dla osoby fizycznej wykonującej działalność gospodarczą na mniejszą skalę, która korzysta z obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne (w systemie wybrała schemat "Składki od dochodu" lub "Tylko zdrowotne - składki od dochodu") oraz opłaca składki wyłącznie za siebie. Wykazuje się na niej przychód za rok poprzedni niezbędny do ustalenia podstawy opłacania składek społecznych. W związku z tym że składa się ją razem z deklaracją DRA podpięta jest ona bezpośrednio pod tą deklaracje. DRA cz. II  wysyła się do ZUS wyłącznie raz w roku. Co do zasady w miesiącu zgłoszenia do kodu 05 90 lub 05 92, a gdy w kolejnych latach  przedsiębiorca będzie kontynuował opłacania tych składek, powinien złożyć taką deklarację za styczeń. 

Raport RCA cz. II

Imienny raport ZUS RCA cz. II, składa się jeżeli rozlicza się składki za siebie i za inne osoby ubezpieczone oraz korzysta z z ulgi  składek od dchodu. Wykazywane są w niej informacje na temat przychodu za rok poprzedni, który jest niezbędny do ustalenia podstawy opłacania składek społecznych. W systemie generowana jest razem z deklaracją DRA w miesiącu zgłoszenia do kodu 05 90 lub 05 92, zaś w kolejnych latach gdy przedsiębiorca kontynuuję opłacanie tych składek, powinien złożyć ten raport za styczeń. 

Raport ZUS RCA

Dokument ZUS RCA służy do rozliczenia należnych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne i/lub wypłaconych świadczeń za osoby ubezpieczone w przedsiębiorstwie.
Jeden druk raportu ZUS RCA składa się z dwóch stron, na którym można wykazać dwie osoby ubezpieczone, np. przedsiębiorcę i pracownika. Jeżeli w przedsiębiorstwie jest więcej osób objętych ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnym, system tworzy kolejne raporty ZUS RCA, na których wykazane są kolejne osoby ubezpieczone.

Raport ZUS RZA

Dokument ZUS RZA służył do rozliczenia należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby ubezpieczone, które mają inny tytuł do ubezpieczeń społecznych. Od 2022 roku deklaracja ta została wycofana, a wszelkie jej korekty wykonuje się na ZUS RCA.

Raport ZUS RSA

Dokument ZUS RSA służy do wykazania wysokości wypłaconych świadczeń oraz do wykazania przerw w opłacaniu składek za osoby ubezpieczone, czyli m. in. na przykład okres choroby ubezpieczonego, czy okres przebywania na urlopie bezpłatnym.

Raport ZUS RPA

Formularz ZUS RPA to imienny raport miesięczny o przychodach ubezpieczonego/okresach pracy nauczycielskiej. Stanowi uzupełnienie raportu RCA. W systemie wFirma.pl wykazuje się w nim przychód za lata ubiegłe wypłacony w okresie bieżącym. Oprócz wynagrodzeń wypłacanych z przesunięciem (za grudzień w styczniu kolejnego roku) w systemie jest również możliwość określenia innych dodatków , jak np. nagrody czy premie  za lata ubiegłe, które również powinny zostać z nim wykazane. Dodatki takie można wprowadzić poprzez KADRY » PRACOWNICY » SZCZEGÓŁY PRACOWNIKA » DODATKI I POTRĄCENIA » DODAJ, gdzie w zakładce ZAAWANSOWANE należy określić za jaki rok jest to przychód.

Schemat ubezpieczeń ZUS dla wspólnika spółki

W zakładce USTAWIENIA » DANE PODSTAWOWE » RODZAJ DZIAŁALNOŚCI I WŁAŚCICIELE należy określić czy firma prowadzona jest przez osobę fizyczną (jednoosobowa działalność gospodarcza) czy podmiot niebędący osobą fizyczną (spółka np. spółka cywilna).

Deklaracje rozliczeniowe dla spółki

Po kliknięciu Dodaj właściciela otwarte zostanie okno Dodawania właściciela lub Modyfikuj, gdzie należy uzupełnić dane właściciela. Szczególnej uwagi wymaga zakładka US i ZUS gdzie możliwe jest wybranie odpowiedniego schematu opłacania składek, według którego będzie tworzona deklaracja ZUS DRA.

Deklaracje rozliczeniowe - schemat dla wspólnika

ZUS DRA dla wspólników spółki cywilnej i ZUS DRA dla spółki cywilnej

Deklaracje ZUS DRA generowane są odrębnie dla każdego z właścicieli i oddzielnie dla pracowników. W przypadku dwóch wspólników generowane będą 3 deklaracje ZUS DRA:

  • imienną za jednego wspólnika,
  • imienna za drugiego wspólnika,
  • deklaracja DRA dla spółki zatrudniającej pracowników jako płatnika składek.

Aby w systemie wygenerować deklarację DRA należy przejść do zakładki START » ZUS » DEKLARACJE ROZLICZENIOWE » DODAJ » DEKLARACJĘ i wybrać odpowiednią deklarację.

Deklaracje rozliczeniowe dla spółki

Deklaracje te można wysłać bezpośrednio z systemu wFirma dla biur rachunkowych.

Czegoś zabrakło? Skontaktuj się z nami
Zapewniamy regularne aktualizacje systemu, które odpowiadają na potrzeby naszych klientów i są zgodne z obowiązującym stanem prawnym. Gwarantujemy bezpieczeństwo korzystania z serwisu, nad którym nieustannie czuwają eksperci z zakresu prawa.
Ewa Szpytko-Waszczyszyn Dyrektor Działu Prawnego Podpis eksperta wfirma
Ekspert wfirma Ewa Szpytko-Waszczyszyn